مقالات

علی مطهری و توهم حجاب اختیاری!

https://news.gooya.com/2019/01/post-22523.php

علی ایزدی ، گویانیوز ژانویه 2019

درهفته گذشته و به مناسبت ۱۷ دی مصادف با ۸۳ امین سالروز اجرای قانون کشف حجاب که در واقع چیزی جز آغاز بی حجابی اجباری نبود، آقای علی مطهری نایب رئیس مجلس شورای اسلامی مدعی می‌شود که حجاب در جمهوری اسلامی اجباری نیست!
این نظرمطهری البته بی شباهت به این مدعای مکرر مسئولین رژیم ولایتی نیست که در سال‌های اخیرهمواره مبلغ این دروغ بزرگ بوده‌اند که درجمهوری اسلامی زندانی سیاسی وجود ندارد، با این تفاوت که ازشخصی چون اوکه برغم ایفای نقش یک خودی در خدمت حکومت اسلامی، بعضا مواضع منتقدانه‌ای نسبت به رژیم اسلامی اتخاذ نموده که درخورستایش بوده، چنین ادعایی دروغین یا دست کم توهم آلود آن هم درجمعی دانشجویی چندان قابل انتظارنبود.

حجاب غیراجباری ورای آری جامعه به آن؟!

علی مطهری درسخنرانی اخیرخود در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی اذعان می‌کند که اگرحجاب درایران به همه پرسی گذاشته شود اکثریت جامعه به آن رأی خواهد داد: «من براساس شناختی که از جامعه دارم می‌گویم همین امروزاگر رفراندوم برگزارکنیم، جامعه به حجاب رأی می‌دهد.» سپس درتوجیه سخن خود اضافه می‌کند: «زنان بد حجاب و بی حجاب آثار بی حجابی و بد حجابی را می‌دانند، بنابراین فکرنکنند اگرنظرسنجی برگزارشودهمه به بی حجابی رأی خواهند داد.» وی درادامه برای به اصطلاح اثبات عدم اجباری بودن حجاب درجمهوری اسلامی به این استدلال چوبین متوسل می‌شود که: «اگرما شکل خاصی از حجاب را اجبارکنیم مثلا بگوییم همه چادرسرکنند یا روبنده بزنند این معنی اجباراست، اما وضعیت الان به شکل حجاب اجباری نیست و اگرغیرازوجه و کفین بقیه بدن پوشیده باشد حجاب است.»

به سخنان نایب رئیس مجلس شورای اسلامی ازچند زاویه می‌توان پاسخ داد.
اولا: برخلاف نظرایشان حجاب درجمهوری اسلامی از همان ابتدای انقلاب به امری اجباری تبدیل شد آنهم به دستورآیت الله خمینی فقط کم تراز یک ماه پس از پیروزی انقلاب.
ثانیا: بعد ازانقلاب اسلامی محتوا یعنی اصل حجاب ازابتدا اجباری بود به عبارتی قانون حجاب که در دی ۵۷ به صورت بخشنامه‌ای الزامی شده بود اگرچه شکل پوشش واحدی را جبری نمی‌دانست ولی هیچ گاه اصل حفظ حجاب را اختیاری تلقی نمی‌نمود که مطهری تلویحا به توجیه آن می‌پردازد.
سومأ: در سخنان مطهری یک تناقض اساسی وجود دارد وقتی ابتدا می‌گوید که در صورت انجام همه پرسی اکثریت به حجاب رای می‌دهند و بعد دربخشی دیگر از سخنرانی خود اذعان می‌دارد که بنابراین فکرنکنند اگرنظرسنجی برگزار شود همه به بی حجابی رأی خواهند داد، درحالی که این پیش بینی دوم او خود موید آن است که اکثریت جامعه با برداشتن پوشش زنان موافقت خواهند کرد و درست از همین روست که او هشدارمی دهد که همه به نفع بی حجابی رأی نخواهند داد!
چهارمأ: این سخن مطهری ایراد شده درهمان جلسه که: «چون حجاب جنبه فردی ندارد و عدم رعایتش به جامعه صدمه می‌زند، الزام به آن اشکال ندارد.» چه معنایی جز حجاب اجباری دارد؟ فرق بین الزام که ایشان به کارگرفته با اجبار در چیست؟
ازطرفی دیدگاهی دیگری نیز وجود دارد که درآن اتفاقا برخلاف نظرایشان، عده‌ای معتقدند که حجاب بسان بسیاری دیگرازمسائل اعتقادی جنبه فردی دارد. به همین دلیل دست کم یکی از دلایل مخالفان حجاب اجباری همین امر است.

از بی حجابی اجباری تا باحجابی الزامی

رضا شاه به قول خودش برای مدرن کردن جامعه ایران با وضع قانونی دستورمی دهد که چادر، روبنده و روسری منع شود، از این رو در۱۷ دی ۱۳۱۴ کشف حجاب ورق می‌خورد. بنابراین شاه با نیروی قهر پوشش زنان را برمی دارد و ۴۳ سال بعد شیخ با زورآنان را درپوشش قرار می‌دهد. به عبارتی دیگر رضا شاه و خمینی درمورد پدیده حجاب دردو موضوع مشترک‌اند:
اول اینکه رضاشاه آن را از آتاتورک الگو برداری می‌کند و آیت الله خمینی از اسلام ناب محمدی، به زبان دیگر هردو دستورشان اعتقادی و به نوعی تقلیدی بود ازسایرین.
دوم اینکه هم رضاشاه و هم خمینی به ترتیب برای حذف و حفظ حجاب به قهرمتوسل می‌شوند و اصلا به زنان فرصت اختیارو انتخاب نمی‌دهند، اولی با توسل به اقتدار شخصی و دومی با ابزار اجباری ایدئولوژیک.
این درحالی است که نه در دین حجاب اجباری است و همین یکی از دلایل مخالفت آیت الله طالقانی با پوشش قهری بود و نه آتاتورک درجایگاه الگوی مدرنیته برای شاه ایران برداشتن حجاب را جبری کرده بود، برعکس پدرترکیه نوین به درستی کشف حجاب زنان را به عنوان حرکتی اختیاری اعلام نموده بود تا به زنان فرصت گزینش یا رد آن داده شود.
تاریخ جمهوری اسلامی برخلاف ادعای علی مطهری نشان می‌دهد که همان بخشنامه حجاب اجباری ۱۶ اسفند ۵۷ بعدا با قهرو جبر بیشتردرسال ۶۲ تحت عنوان قانون حجاب (حجاب قانونی) درمجلس شورای اسلامی تصویب شده، سرانجام درسال ۷۵ به عنوان یکی از مواد الحاقی قانون تعزیرات اسلامی درنظرگرفته می‌شود.
ریشه این اجباربرمی گردد به این سخن صریح خمینی درمدرسه رفاه یک روز قبل از روزجهانی زن در۱۶ اسفند ۵۷ که صراحتا اعلام می‌کند: «زنان اسلامی باید با حجاب اسلامی بیرون بیایند… به من گزارش داده‌اند که دروزارتخانه‌های ما زنان لخت هستند و این خلاف شرع است.»

رفراندوم رآی به حفظ یا حذف حجاب؟!

علیرغم خوش خیالی یا سفسطه بافی علی مطهری اگر جمهوری اسلامی روزی به این شهامت عملی برسد که برای حجاب یک همه پرسی برگزارکند، قطعا بازنده خواهد بود اگرچه درایران اولیگارشیک فعلی تحقق چنین رفراندمی امری محال می‌نماید، بنا به این دلایل:
اولا: به طوریکه خود مطهری پیشاپیش برتابو و خط قرمز نظام تاکیدکرده، درموضوعات فکری و ایدئولوژیک نظرسنجی معمول نیست. (بخوانید محال است)
دوما: نایب رئیس مجلس خوب می‌داند که اعتراض به حجاب اجباری که البته درنطفه خفه شد و به عبارتی نه به حجاب، کمترازیک ماه پس از پیروزی انقلاب با اعتراضات زنان دراسفند ۵۷ درتظاهرات شهرهای مختفف ازجمله درروزجهانی زن آغاز شد، که البته با چماق قهرو شعار ” یا روسری یا توسری ” خاموش شد. این مهم را هم باید درنظرگرفت که مخالفت با پوشش اجباری اولین نوع حرکت صریح اعتراضی درفردای انقلاب بر علیه جمهوری اسلامی‌ای بود که اصولا هنوزتاسیس نشده بود.
سوما: حرکت معروف ” دختران خیابان انقلاب ” دی ۹۶ قطعا ازیاد علی مطهری نرفته که تا مدتی پیش و با وجود خفقان به انحایی ادامه داشته، این اعتراض نمادین که با ویداموحد درخیابان انقلاب آغاز شد، قطعا درشرایطی فارغ ازخفقان می‌تواند به تظاهراتی میلیونی تبدیل شود که نه بزرگ آن به حجاب و اصولا اسلام اجباری، امثال آقای مطهری را از هرگونه ارایه پیشنهاد همه پرسی حتی درباره جوهره جمهوری اسلامی بی نیازخواهدکرد!
فرجام کلام انکه اگرچه دریک رفراندوم فرضی برای حجاب اجباری برخلاف نظرآقای مطهری اکثریت به آن رأی نخواهند داد، اما انگیزه اصلی این رویکرد که قطعا ایشان نیز به خوبی بدان واقف است، رأی منفی مردم به جمهوری جهل و جبراست، به بیان دیگر مشکل اصلی بسیاری اززنان درجامعه ایران با خود حجابی که بدان رأی نخواهند داد نیست، بلکه تزویر، تباهی و فسادی است که درجامه پوشش با گذشت چهاردهه جامعه ایران رابه تعفن کشیده است.